home  -  tijd in BEeld  -  bibliografie  -  werken  -  feuilleton  -  nieuwsbrief  -  de media  -  zeijlstra  -  zeerust  -  diversen

geplaatst op 18/10/2001
laatste wijziging 04/05/2016
reacties en suggesties: e-mail naar simon kuipers  
Terug naar de
vorige pagina

Bob Evers en de Schandalige Schrijver
Dinsdag 16 Oktober 2001 20:28
 
De legendarische Bob Evers-serie
'Gevaarlijke onzin!"

Lees verder...
Willem van den Hout alias Willem Waterman alias Willy van der Heide.
Van den Hout tijdens de Tweede Wereldoorlog
Wie schrijven wil moet kiezen

 
De Gil
De Gil
Een oorlog als een pretpark

Lees verder...
De fanclubdag
Marie José van den Hout over haar broer

Lees verder...

Van den Hout tijdens de Tweede Wereldoorlog
Wie schrijven wil moet kiezen

De Christelijke Jonge Mannen zouden pas echt geschokt zijn geweest als ze hadden geweten, dat de eerste vier delen van Bob Evers in de gevangenis zijn geschreven. Willy van der Heide was een pseudoniem voor Willem van den Hout (1915-1985), die na de oorlog drie jaar gevangen heeft gezeten vanwege collaboratie met de Duitsers. Veroordeeld is hij nooit, maar zijn gedrag tijdens de oorlog werd wel ‘zeer laakbaar’ geacht. De Raad voor de Perszuivering was explicieter en ontzegde hem voor 10 jaar het recht op journalistieke arbeid. Achteraf is dat een zegen voor de Bob Evers fans, want zonder dat verbod had hij zich misschien nooit gestort op de jongensboeken.

Van den Houts collaboratie bestond uit het schrijven van propaganda voor de Duitsers, of in ieder geval boeken en artikelen die de Duitsers niet slecht uitkwamen. Hij begon in 1941 met ‘De kruistocht van Generaal Taillehaeck’, een kritische verhandeling over het falen van het Nederlandse leger bij de Duitse inval. Het boek werd gepubliceerd onder de naam Willem W. Waterman, Van den Houts pseudoniem tijdens de oorlog. In hetzelfde jaar werd hij lid van het Zwart Front, de fascistische partij van Arnold Meijer. Dankzij Van den Houts achtergrond als reclameschrijver - voor de oorlog had hij onder meer gewerkt op de reclameafdeling van Philips - kon hij al snel opklimmen tot propagandaleider van de partij. Lang hield hij het er niet uit: al na een half jaar ging hij met ruzie weg. In 1943 rekende hij af met Arnold Meijer in het tweede deel van Generaal Taillehaeck, wat één grote aanval was op het amateurisme van het Zwart Front en zijn leider.

Hij mocht dan hebben gebroken met het Zwart Front, maar hij wilde best - tegen goede betaling - af en toe wat Duitse propaganda te schrijven. Zo schreef hij in opdracht van de Duitsers een serie ‘Drie Stuiver Romans’ over de avonturen van detective Philip Raack. Het waren eenvoudige detectiveverhaaltjes op kunstige wijze doorspekt met Duitse propaganda tegen joden, zwarthandelaren, onderduikers en het verzet. Het ‘verstoppen’ van propaganda was een vaardigheid, die Van den Hout later in de oorlog nog goed van pas zou komen.

Niet alles wat Van den Hout deed tijdens de oorlog was propaganda. Zo schreef hij in 1943-1944 een feuilleton, dat in feite de eerste aflevering was van wat later de Bob Evers-serie zou worden. In ‘De avonturen van drie jongens in de Stille Zuidzee’ heet de jonge Evers nog Rob in plaats van Bob, maar verder zijn er nauwelijks verschillen met de latere delen. Het is een volslagen a-politiek verhaal, ware het niet dat het verscheen in het Duits-gezinde blad ‘Jeugd’. In een tijd waarin de Duitsers bij alles bepaalden of het wel of niet mocht worden uitgegeven, was elke officiële publicatie per definitie pro-Duits.

Journalist Henk J. Meier leerde Van den Hout kennen na de oorlog en raakte goed met hem bevriend. Hij noemt hem een provocateur, maar geen fascist. Voor alles had hij een passie om te schrijven. ‘Willem was een schrijver, hij kon fantastisch schrijven. Maar dan heb je het ongeluk dat je net gaat schrijven en dan breekt de oorlog uit. En wat er in de oorlog officieel gepubliceerd werd was fout. Maar Willem had die drift om te vertellen... Niemand wist hoe lang de oorlog zou duren, anders had hij gezegd: nou dan wacht ik toch vijf jaar en dan ga ik toch beginnen.’
lees verdervolgende item:De Gil